![](/media/lib/297/n-surprneutron1-3b26f58adcee190ea3ab0fabc7a8b553.jpg)
Zaskakujące wyniki zderzeń z udziałem wirującego protonu
9 stycznia 2018, 09:32Neutrony, powstające, gdy obracający się proton uderza w inny proton mają tendencję do lekkiego skręcania w prawo. Jednak gdy obracający się proton uderza w znacznie większy od siebie atom złota, powstające w wyniku zderzenia neutrony poruszają się wyraźnie w lewo. To było całkowicie zaskakujące. Uzyskane przez nas wyniki oznaczają, że mechanizm powstawania cząstek wzdłuż trasy poruszającego się wirującego protonu może być różny dla zderzeń proton-proton i proton-jądro atomu, mówi fizyk Alexander Bazilevsky.
![](/media/lib/309/n-ceramika-51116a5721d17b2e38f9dc63feea7af2.jpg)
Napis „Made in China” sprzed wieków pozwolił na dokładniejsze datowanie wraku
17 maja 2018, 11:09W latach 80. ubiegłego wieku na Morzu Jawajskim u wybrzeży Indonezji pewien rybak odkrył wrak chińskiego statku handlowego sprzed wieków. Statek przewoził tysiące wyrobów ceramicznych i produktów luksusowych. Archeolodzy badają je od kilkudziesięciu lat i teraz, dzięki odkryciu napisu wskazującego na pochodzenie towarów, mogli dokładniej datować znalezisko.
![](/media/lib/326/n-wykopaliska-437f0bc176402049cea9b52629510256.jpg)
Uciekinierzy z zasypanego pokoju
30 października 2018, 16:38W małym pomieszczeniu w Pompejach - najprawdopodobniej sypialni - odkryto szkielety 2 kobiet i 3 dzieci. Grupa szukała zapewne schronienia. Niestety, wszyscy zginęli przygnieceni dachem, pod wpływem wysokich temperatur spływu piroklastycznego albo połączenia jednego z drugim. Uciekinierzy znajdowali się w domu, gdzie niedawno natrafiono na inskrypcję, która pomogła w ustaleniu, że Wezuwiusz zniszczył Pompeje później niż dotychczas sądzono.
![](/media/lib/338/n-rozgwiazda-eb152b9016eec1420315e2e33aed6ac9.jpg)
Apokalipsa zombi u wybrzeży Ameryki Północnej
1 lutego 2019, 12:11Weterynarz Joe Gaydos z Universytetu Kalifornijskiego w Davis mówi, że to, co od 2013 roku dzieje się z rozgwiazdami zamieszkującymi wody od Meksyku po Alaskę to podwodna apokalipsa zombi. Tajemnicza epidemia zdziesiątkowała ponad 20 gatunków tych zwierząt
![](/media/lib/350/n-jednostki-f0b6a81e5f5bcaf6cb1894d5b8807191.jpg)
Wzorzec z Sevres do lamusa. Od dzisiaj mamy nową definicję kilograma
20 maja 2019, 11:21Dzisiaj oficjalnie porzuciliśmy dotychczasowy wzorzec kilograma. Nie jest on już zdefiniowany za pomocą fizycznego obiektu przechowywanego w Sevres pod Paryżem. Obowiązuje nowa definicja, oparta o stałą Plancka.
![](/media/lib/367/n-sadafrodyzja-3d98493f33d97be79bcc72bc604140eb.jpg)
Archeolodzy odnawiają znaleziony w Afrodyzji Edykt o cenach maksymalnych cesarza Dioklecjana
3 października 2019, 12:36Eksperci pracują nad odnowieniem i udostępnieniem zwiedzającym edyktu o cenach maksymalnych, wydanego przez cesarza Dioklecjana w 301 roku. Zabytek, nad którym trwają obecnie prace, został znaleziony w Afrodyzji w Turcji. Od 29 lat prace wykopaliskowe w tym mieście prowadzi profesor Roland R.R. Smith i jego zespół z Uniwersytetu Oksfordzkiego.
![](/media/lib/380/n-kuluba-77da1a8ff13f97157c31d429bb0de53a.jpg)
W Kulubie na Jukatanie znaleziono duży pałac używany przez Majów
27 grudnia 2019, 12:14Podczas wykopalisk w ruinach miasta Kulubá na Jukatanie, odkryto pozostałości dużego pałacu. Budynek o wysokości 6, długości 55 i szerokości 15 metrów mógł być używany już w 600 roku po Chrystusie.
![](/media/lib/117/n-migracjamonarchow-d32ae1db9b150600058b8e7ef5f466a5.jpg)
Dramatycznie spada liczba owadów. To zagrożenie dla całego ekosystemu
24 kwietnia 2020, 09:06Gdy przed rokiem pisaliśmy o niepokojącym odkryciu dokonanym przez entomologów-amatorów z Krefeld, stwierdziliśmy, że mamy do czynienia z największym wymieraniem od czasów dinozaurów. Nie wiedzieliśmy jednak, jak bardzo jest źle.
![](/media/lib/140/n-protonproton-bcef8afccca7e11a72b50f09dcec64c4.jpg)
W Wielkim Zderzaczu Hadronów zaobserwowano zjawisko 50-krotnie rzadsze od bozonu Higgsa
10 lipca 2020, 05:28Fizycy z Caltechu i CERN-u przeprowadzili badania, które pozwoliły im na obserwowanie niezwykle rzadkich zjawisk fizycznych. Dzięki wykorzystaniu eksperymentu CMS (Compact Muon Solenoid) mogli jako pierwsi w historii obserwować triplety złożone z bozonów W i Z. To bozony cechowania, będące nośnikami oddziaływań słabych, a więc jednego z czterech rodzajów oddziaływań podstawowych (pozostałe to oddziaływanie grawitacyjne, elektromagnetyczne i silne).
![](/media/lib/421/n-galaktyki-964036dba81a6a58193ba19ee41ac4c7.jpg)
Pierwsze spójne badanie zderzeń galaktyk w rzeczywistych i symulowanych wszechświatach
16 września 2020, 11:27Wykorzystując sztuczną inteligencję, po raz pierwszy udało się znaleźć zlewające się pary galaktyk przy użyciu identycznej metody zarówno w symulacjach, jak i obserwacjach prawdziwego wszechświata. Współautorem pionierskiej pracy jest dr William Pearson z Zakładu Astrofizyki Departamentu Badań Podstawowych NCBJ.